Lymfoedeem

Wat is lymfoedeem?

Lymfoedeem is een ophoping van lymfevocht in het bindweefsel van de benen of armen. Onder normale omstandigheden wordt dit vocht verzameld in een lymfevat en afgevoerd via lymfeklieren. Als het evenwicht tussen aanmaak en verzamelen van vocht aan de ene kant, en de afvoer daarvan aan de andere kant is verstoord, hoopt het vocht zich op. Dit kan gebeuren wanneer lymfevaten onvoldoende werken of wanneer de lymfevaten of lymfeklieren zijn verwijderd. De kwaal kan aangeboren zijn of optreden na een ongeval, operatie, bestraling of huidinfectie.

Gratis advies en onderzoek

Bij Clinique Dr. Don behandelen wij lymfoedeem bij Lipoedeem. Heeft u dikke benen en weet u niet zeker of het lymfoedeem of lipoedeem is, kom langs voor een afspraak. Dr. Don onderzoekt u met echo en onze huidtherapeuten geven u een deskundig behandeladvies. Een intakegesprek is altijd vrijblijvend en kosteloos. U kunt terecht in de klinieken in Hengelo en Amsterdam.

Afspraak bij Dr. Don?

Soorten lymfoedeem

Er wordt onderscheid gemaakt in primair- of aangeboren en secundair- of verworven- lymfoedeem.

Primair of aangeboren lymfoedeem

Het lymfestelsel kan vanaf de geboorte bepaalde gebreken vertonen (bijv. een tekort aan lymfebanen, misvormingen) waardoor het transport van lymfe niet goed kan verlopen en vroeg of laat een lymfoedeem kan ontstaan. Dat kan al zichtbaar zijn vanaf de geboorte, maar het oedeem treedt meestal pas op na de leeftijd van 14-15 jaar. Het lichaamsdeel dat het meest getroffen wordt is de voet en het been (soms beide benen), maar ook de arm en soms zelfs het gelaat. Bij sommige vormen van aangeboren lymfoedeem kunnen ook andere afwijkingen bestaan.

Secundair of verworven lymfoedeem

Secundair lymfoedeem ontstaat als gevolg van een beschadiging van de lymfevaten door een gebeurtenis van buitenaf. Dat kan bijvoorbeeld gebeuren door o.a. een operatie, een ongeval (bijv. een ontwrichting) of door infecties met schimmels, bacteriën of virussen (bijv. wondroos).

Lymfo-lipoedeem

In onze klinieken behandelen wij voornamelijk Lymfo-lipoedeem. Het is een bijzondere vorm van lymfoedeem die ontstaat bij mensen die lijden aan lipoedeem. Dat is een chronische aandoening in de aanmaak van het vetweefsel. De vetcellen zijn groter en onregelmatig van vorm (lipohypertrofie) en het vetweefsel is ongelijkmatig verdeeld over het lichaam. Meestal is er een abnormale ophoping van vet in de benen en heupen, soms ook de armen. Bij een aantal mensen met lipoedeem kan na verloop van tijd een lymfoedeem ontstaan door een verminderde afvoer van weefselvocht en verslapping van het bindweefsel. Dat wordt dan lymfo-lipoedeem genoemd.

Typische klachten van lymfoedeem

Zwelling;
Een vermoeid en zwaar gevoel, pijn of tintelingen in benen en/of armen;
Moeilijk kunnen bewegen van de benen en/of armen waar lipoedeem voorkomt;
Verandering van de huid; warme plek, pijnlijke plek, rode plek;
Soms huidinfecties; wondroos.

lymfoedeem

Verschillende stadia lymfoedeem

Stadium 0 – niet herkende beschadiging van de lymfevaten

De lymfevaten kunnen nog voldoende lymfevocht transporteren en er zijn nog geen zwellingen zichtbaar.

Stadium 1 - reversibel (omkeerbaar) stadium

In dit stadium is het lymfestelsel overbelast en er ontstaat een zachte zwelling in het aangetaste gebied. De zwelling verschijnt na lichamelijke inspanning of op het einde van de dag. Het is zacht en u kunt er gemakkelijk een putje induwen (‘pitting’-oedeem). Het oedeem verdwijnt in de nacht of na enkele dagen bedrust.

Stadium 2 - spontaan irreversibel (onomkeerbaar) stadium

De zwelling geeft niet meer mee als u er op drukt (‘non-pitting’-oedeem) omdat er zich teveel bindweefsel heeft gevormd (fibrosering).

Ook na langere bedrust verdwijnt het oedeem niet meer. De zwelling kan wel door een deskundige behandeling verholpen worden.

Stadium 3 - irreversibel (onomkeerbaar) stadium

Het oedeem is irreversibel, d.w.z. dat de zwelling nauwelijks weggaat. De huid is verhard en vertoont gezwellen en soms grote uitstulpingen. Het risico op ontsteking (wondroos) is groot en de huid is vatbaar voor het ontstaan van diepe wonden die slecht genezen.

Mogelijke complicaties

U kunt de benen of armen veel minder gebruiken.
Het grote gewicht van de benen of armen kunnen klachten geven aan de heupen, wervelkolom en of nek en schouders.
Er bestaat een grotere kans op infecties (zoals wondroos) door verminderde huidafweer. Daarom is het belangrijk om alle wondjes te vermijden en zeer goed te verzorgen.

Gratis intake bij Dr. Don?

Behandeling van Lymfoedeem bij Lipoedeem

Lymfoedeem bij lipoedeem is niet te genezen. Zonder behandeling zal de ziekte niet tot stilstand komen. Bij de eerste symptomen van lymfoedeem bij lipoedeem moet u snel met een behandeling starten om te vermijden dat het probleem verergert. Hoe eerder lymfoedeem bij lipoedeem behandeld wordt, hoe beter.

De behandeling voor de eerste twee stadia van lymfoedeem bestaat uit twee fasen.

• Fase 1 en begin fase 2; is erop gericht de zwelling zoveel mogelijk te verminderen. Het is een combinatie van lymfedrainage, zwachtels en met oefeningen.

• Eind fase 2 en bij fase 3; bij deze stadia van lymfoedeem bij lipoedeem is de zwelling weefsel geworden (fibrosering) en is het oedeem onomkeerbaar. Enkel een operatie als liposuctie kan dan nog helpen.

Techniek behandeling lymfoedeem

Tegen het lymfoedeem bij lipoedeem die hardnekkige vormen heeft aangenomen, helpt een speciale vorm van liposuctie. Dr. Don gebruikt de WAL-liposuctie wat een speciale techniek is op basis van water. De WAL-liposuctie is een zachtere behandelvorm dan de “gewone” liposuctie. De WAL-liposuctie ontziet het beschadigde weefsel dat door lipoedeem is ontstaan. Hierbij wordt het onderhuidse vetweefsel in de benen of armen op een speciale manier weggespoeld en zachtjes opgezogen. Hierdoor nemen pijn, zwelling en de vet/vochtophopingen enorm af en kan het aangedane weefsel meer gaan herstellen.

De ervaring leert dat patiënten na de operatie een duidelijke verbetering van de functie van de ledematen krijgen. Mensen kunnen zich weer bewegen met veel minder pijn.

Bewegen

Blijf regelmatig in beweging (zwemmen, fietsen, wandelen, eenvoudige gymnastiekoefeningen); dit stimuleert de circulatie van lymfevocht;
Vermijd krachtige, herhalende bewegingen tegen een weerstand (bijv. schrobben, duwen, trekken, wringen, lange zware fiets- of wandeltochten);
Vermijd het optillen van zware lasten met uw ‘risicoarm’. Vermijd zware handtassen, tassen met schouderriem;
Sporten als paardrijden, gewichtstraining, aanspanningen (bijv. bij skiën) kunt u beter vermijden;
Zorg naast beweging voor voldoende rust

Vakantie

Het is beter om niet op vakantie te gaan naar hete, subtropische gebieden waar veel muggen zijn;
Vermijd langdurig zonnebaden, bescherm de armen en benen tegen overmatige blootstelling aan de zon;
Tijdens het vliegen draagt u het best een speciale compressiemouw of -kous;
Neem meer vocht in terwijl u vliegt;
Neem steeds antibiotica mee als u verre reizen maakt.

Evenwichtige voeding
Mensen met lymfoedeem bij lipoedeem hoeven doorgaans geen speciaal dieet te volgen. Alleen bij overgewicht moet u op uw calorieëninname letten, maar wel gezond blijven eten. Daarnaast ook niet roken, dus probeer te stoppen met roken..